گاهی سرطان روده به اندازه ای پیشرفت میکند که به کبد، ریه یا صفاق (پریتونیوم (Peritoneum) ) و چادرینه (اومنتوم (Omentum_ صفاق و چادرینه بافت پوششی شکم و لگن هستند که احشای داخلی مانند روده و کبد از آنها آویزان هستند یا توسط آنها پوشیده میشوند.) ) نیز گسترش می یابد. در این گونه موارد، میزان پیشرفت سرطان روده در مرحله (استیج ( Stage) ) شماره 4 است.

شیمی درمانی، درمان هدفمند، پرتودرمانی و جراحی از جمله روش هایی هستند که در درمان سرطان پیشرفته روده استفاده میشوند. به کمک استفاده ترکیبی از این روش ها میتوان سرطان را کنترل نمود، سرعت رشد آن را کاهش داد و علایم بیماری مانند درد را تخفیف داد.

درمان هدفمند (Targeted therapy)
درمان هدفمند روشی است که به کمک تجویز دارو اقدام به درمان سرطان پیشرفته روده میگردد. این داروها پس از تجویز شدن در بدن پخش میشوند و باعث نابودی سلول های سرطانی در سراسر نقاط بدن میگردند. به همین دلیل، این روش زیر مجموعه درمانهای سیستمیک (Systemic treatment) طبقه بندی میشود. درمان هدفمند ممکن است به طور هم زمان همراه با شیمی درمانی نیز استفاده شود.

داروهای مورد استفاده در روش درمان هدفمند با سازوکار متفاوتی نسبت به شیمی درمانی عمل میکنند. در شیمی درمانی، داروی های مورد استفاده باعث نابودی تمام سلول هایی میشوند که سرعت تقسیم زیادی دارند. از آنجایی که سلول های سرطانی و هم چنین برخی سلول های طبیعی بدن نیز ممکن است سرعت تقسیم زیادی داشته باشند، این داروها باعث مرگ سلول های طبیعی بدن در کنار سلول های سرطانی میشوند. این امر باعث بروز عوارض جانبی شدید میگردد. ولی در درمان هدفمند، داروهای مورد استفاده به صورت گزینشی تنها باعث مهار رشد سلول های سرطانی میشوند.

به طور کلی، به داروهایی که باعث مرگ سلول شوند سایتوتوکسیک (Cytotoxic) و به داروهایی که باعث مهار رشد سلول شوند، سایتواستاتیک (Cytostatic) گفته میشود. در ادامه به دو نمونه از داروهای مورد استفاده در روش درمان هدفمند اشاره میگردد.

بِواسیزومب (Bevacizumab)
سلول های سرطانی به علت رشد و تقسیم سریع، نیاز به مواد غذایی و اکسیژن زیادی دارند. به همین دلیل، اطراف تومورهای سرطانی رگ های خونی جدیدی شروع به شکل گیری می نماید. بواسیزومب باعث مهار رشد رگ های خونی میگردد. این دارو هر دو هفته یک بار همراه با شیمی درمانی و به صورت تزریقی تجویز میگردد.

مهارکننده های گیرنده فاکتور رشد اپیدرمی (EGFR-Is) (Epidermal growth factor receptor inhibitors (EGFR-Is))
مهارکننده های گیرنده فاکتور رشد اپیدرمی داروهایی هستند که به طور اختصاصی گیرنده های سلول های سرطانی را هدف قرار می دهند. این داروها را تنها میتوان برای آن دسته از بیمارانی تجویز نمود که دارای ژن RAS طبیعی باشند. ژن RAS (Reticular activating system (RAS)) وظیفه ساختن پروتئینی را برعهده دارد که در صورت جهش میتواند باعث بروز سرطان شود. به این دسته از ژن های جهش یافته که باعث بروز سرطان میشوند، آنکوژن (Oncogene) گفته میشود.
به همین دلیل، پیش از تجویز داروهای EGFR-Is، ابتدا بیمار از نظر جهش یافتگی ژن RAS بررسی میگردد.
داروهای EGFR-Is اغلب همراه با شیمی درمانی تجویز میشوند. البته ممکن است این داروها به تنهایی نیز در صورت اثر بخش نبودن شیمی درمانی، تجویز شوند.

پس از بررسی های لازم و اطمینال از اینکه روش درمان هدفمند برای بیمار مناسب است، در مورد انتخاب این روش با بیمار نیز مشورت میگردد. البته بیماران باید توجه داشته باشند که در حال حاضر برخی از داروهای مورد استفاده در این روش در مرحله کارآزمایی بالینی هستند.

به کمک روش های تصویربرداری و آزمایش خون میتوان اثر بخش بودن درمان هدفمند را پایش نمود. با در دست داشتن جواب آزمایش میتوان تغییر اندازه یا رشد توده سرطانی را بررسی نمود. در این صورت میتوان در مورد ادامه یا قطع روش درمانی تصمیم گرفت. چنانچه سرطان پیشرفت کرده باشد، روش درمانی کنونی متوقف و از روش درمانی دیگری استفاده میشود.

عوارض جانبی درمان هدفمند
عوارض جانبی درمان هدفمند بستگی به نوع داروی مورد استفاده دارد. عوارض جانبی شایع بواسیزومب شامل افزایش فشار خون، خستگی، خونریزی، کاهش شمار سلول های سفید خون، سردرد، زخم های دهانی، کاهش اشتها و اسهال است. شایع ترین عوارض جانبی EGFR-Is شامل ضایعات پوستی آکنه مانند، سردرد، خستگی، تب و اسهال است.

پرتودرمانی
از پرتودرمانی میتوان به عنوان درمان کمکی به منظور کاهش علایم و عوارض ناشی از سرطان کولون و رکتوم استفاده نمود. با استفاده از این روش میتوان خونریزهای ایجاد شده را کنترل نمود. در مواردی که سرطان به بافت استخوانی گسترش یافته باشد و یا اینکه در لگن باعث پیدایش یک توده شده باشد، میتوان به کمک پرتودرمانی از شدت درد کاست.

جراحی
در مراحل پیشرفته سرطان روده ممکن است بدخیمی به دیگر نقاط بدن نیز پخش شده باشد. در چنین شرایطی نیز هم چنان ممکن است بتوان از جراحی برای درمان استفاده نمود. هدف از این کار، برطرف کردن انسداد روده یا خارج کردن توده های سرطانی ثانویه کوچک در نقاط مختلف بدن هم چون کبد و ریه است.

در برخی موارد هنگام جراحی روده، ممکن است نیاز باشد که اندام دیگری نیز به طور کامل برداشته شود. به این روش اِن ـ بلاک ریسکشن (En-bloc resection) گفته میشود.
نوع و روش جراحی بستگی به شرایط بیمار دارد. مراقبت های پس از جراحی احتمال موفقیت آمیز بودن درمان و عدم عود دوباره سرطان را افزایش میدهند. بدین منظور، معاینات دوره ای به مدت چند سال برای بیمار تجویز میشود.